10 augustus 2012

In april 2006 werd algemeen bekend dat de gemeente Franekeradeel van plan was het oude gedeelte van de Algemene Begraafplaats t Franeker opnieuw in te richten voor het uitgeven van graven. Vooruitlopend daarop zouden de niet meer in rechte staande grafmonumenten worden verwijderd. Juridisch kan men daar wel het een en ander over opmerken, maar het bericht betekende wel dat de in die stenen vervatte grafcultuur op deze begraafplaats zou verdwijnen. Daarmee houdt deze begraafplaats op te bestaan als kennisbron daarvan. Op de vakken A, B , C, E en F zouden zelfs veel zerken en stenen, vanwege hun staat van onderhoud onleesbaar geworden, roemloos en ongekend verdwenen zijn. Dit wetende is getracht de verschillende verschijningsvormen van de grafmonumenten in kaart te brengen en in de tijd te zetten waarin zij voorkomen. Hieraan voorafgaande zijn de stenen op de daarop betrekking hebbende gegevens geïnventariseerd en vervolgens geordend.
De resultaten hiervan zijn in rapportvorm vastgelegd.
Het verhaal betreft dus de culturele geschiedenis van de begraafplaats als onderdeel van de Franeker geschiedenis. Dat is geheel iets anders dan een bundeling van -tig afzonderlijke verhalen over de personen die achter de namen op de grafschriften steken. De gemeente heeft nu nog steeds de mogelijkheid voorbeelden van die culturele geschiedenis in een educatieve vorm op te stellen. Daarmee bereikt men niet alleen dat op deze begraafplaats iets van de totaalgeschiedenis fysiek aanwezig blijft, maar men slaat daarmee ook nieuwe wegen in om de mensen bewust te maken van de rijkdom van de vormentaal om hen heen.
Het zal duidelijk zijn, dat deze beschrijving primair gericht is op de verschijningsvormen op deze begraafplaats, maar dat de betekenis  ervan zich verder uitstrekt en van belang is voor  het bepalen van de plaats die deze begraafplaats in de provinciale en landelijke grafcultuur inneemt.